Trong tập luyện và thi đấu thể thao các vùng cơ thể bị ảnh hưởng nhiều nhất đó chính là đầu gối, bàn chân, khuỷu tay, mắt cá chân và bả vai. Mức độ chấn thương ở các bộ phận này sẽ phụ thuộc vào lượng tập luyện của mỗi người, nhưng chúng đều có điểm chung là gây nguy hiểm cho người tập nếu như không được chữa trị kịp thời. Dưới đây là một số các dạng chấn thương hay gặp nhất.
Bong gân
Bong gân là sự tổn thương dây chằng ở khớp bị giãn hoặc bị rách do té ngã hoặc trượt chân trong quá trình tập luyện.
Lúc này, dấu hiệu dễ thấy nhất là:
- Đau nhói như điện giật ở vùng khớp bị trẹo. Khoảng 1 giờ sau, cảm giác đau nhức dần dần trở lại.
- Kèm theo sưng, bầm tím, tụ máu, khớp lỏng lẻo.
Bong gân thường xảy ra ở các vị trí như cổ chân, mắt cá chân, đầu gối, cổ tay… Trong đó, bong gân mắt cá chân là trường hợp dễ gặp nhất.
Căng cơ
Là tình trạng các cơ bị kéo giãn quá mức. Chủ yếu vì lý do không khởi động kỹ hoặc do một lực tác động bất ngờ nên các cơ ở đùi sau, cơ bắp chân, cơ háng, cơ tứ đầu, cơ lưng và cơ vai… thường bị kéo căng quá mức.
Triệu chứng phổ biến khi căng cơ:
- Sưng, đau nhức và khó cử động tại vùng cơ bị căng.
- Cơn đau sẽ giảm dần khi người bệnh nghỉ ngơi (nếu ở mức độ nhẹ), hoặc cơn đau kéo dài trong nhiều ngày làm cản trở vận động (nếu ở mức độ nặng).
Trật khớp vai
Khớp vai là bộ phận có biên độ vận động lớn nhất nên khả năng xảy ra chấn thương khá là cao, điển hình là chấn thương trật khớp vai. Những chấn thương ở vùng vai chiếm 1/10 trong tất cả chấn thương trong thể thao. Hầu như các chấn thương xảy ra ở vùng này là do quá tải hoặc lặp đi lặp lại các động tác đẩy và ném. Trong tất cả các khớp thì khớp vai là có khả năng phục hồi sau chấn thương khó nhất vì có nhiều gân cơ tham gia, tầm vận động rộng và phải cần nhiều thời gian sau chấn thương mới trở lại tập luyện lại được.
Trật khớp thường có biểu hiện nặng hơn so với bong gân, cụ thể là:
- Khớp sưng to, biến dạng khớp.
- Xuất huyết dưới da, bầm tím phần mềm xung quanh khớp.
- Đau nhiều, kèm theo cảm giác tê bì hoặc kiến bò.
- Khớp không thể co, duỗi hay vận động ngay được.
Viêm gân chóp xoay
Đây là một trong những chấn thương thường gặp nhất ở vùng vai. Nhóm gân cơ ở vùng vai có 4 gân cơ nằm bọc trong xung quanh khớp vai, có khả năng làm chắc vai và giúp chúng ta đưa tay ra trước sau, giơ tay lên và xoay vai. Nếu như vùng này bị viêm sưng nề sẽ rất đau và mất đi khả năng vận động của vai. Trong trường hợp, không chữa trị đúng cách và kịp thời sẽ trở thành mạn tính.
Viêm đầu dài gân 2 đầu
Chấn thương này sẽ có biểu hiện đau mặt trước vai và lan xuống dưới khuỷu. Nguyên nhân gây ra là do vận động khớp vai mạnh quá mức với tần suất nhiều, lặp đi lặp lại khi chơi các môn thể thao như: Thể dục dụng cụ, bơi thuyền, golf, ném lao,… Để có thể giảm thiểu nguy cơ xảy ra chấn thương này thì mọi người nên tập mạnh khối cơ ở vùng vai và tập một số động tác kéo giãn.
Chấn thương đầu gối
Đối với chấn thương này sẽ được chia ra thành 2 loại thường gặp như sau:
- Giãn, rách hoặc đứt dây chằng chéo trước (ACL) thường gặp nhất ở bộ môn thể thao đối kháng (bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, võ thuật…), gây triệu chứng đau, sưng và khó cử động đầu gối.
- Giãn hoặc đứt dây chằng chéo sau (PCL) tuy ít gặp hơn, nhưng vẫn có thể xảy ra và gây đau dữ dội vùng sau gối, sưng viêm và khớp gối lỏng lẻo.
- Kéo căng hoặc rách dây chằng giữa khớp gối (MCL) là chấn thương thường gặp trong bóng đá, khiến vận động viên bị đau gối dữ dội.
- Chấn thương dây chằng bên ngoài (LCL) là chấn thương thể thao ít xảy ra, nhưng gây mức độ tổn thương nghiêm trọng, khiến mặt ngoài đầu gối sưng tấy, cứng khớp và lâu dần gây thoái hóa khớp.
- Rách sụn chêm khớp gối xảy ra khi người chơi thể thao bật dậy quá nhanh từ tư thế ngồi xổm. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất là khớp gối bị đau, sưng và phát ra tiếng cục lục khi vận động.
Viêm cân gan chân
Viêm cân gan chân là tình trạng viêm cân gan ở bàn chân, thường gây ra cảm giác đau nhói và buốt ở phần gót chân cho người chơi thể thao. Do áp lực của cơ thể tác động lên cân gan bàn chân quá lớn và kéo dài, có thể xảy ra các tổn thương. Cơn đau có thể trở lại sau khi vận động, đi lại nhiều, đặc biệt xuất hiện khi đi bộ vào buổi sáng.
Viêm gân gót chân Achilles (A-sin)
Viêm gân gót chân là tình trạng gân Achilles hoạt động quá mức dẫn đến sự quá tải về lực và trọng lực, làm tổn thương vùng gót chân. Phần gân Achilles là nơi có khá ít mạch máu nên khi chịu áp lực lớn sẽ dễ gây chấn thương, thậm chí có thể dẫn đến rách hoặc đứt gân gót.
