Trong các chấn thương khớp gối, việc chẩn đoán đứt dây chằng chéo trước (ACL) thường đi kèm với một tổn thương khác là rách sụn chêm. Đây là một bộ đôi chấn thương rất phổ biến, đặc biệt trong giới thể thao và những người thường xuyên vận động mạnh. Lý do cho sự kết hợp tai hại này đến từ hai yếu tố chính: cơ chế chấn thương chung và sự mất ổn định của khớp gối sau khi dây chằng đã bị đứt.
🧩Cấu Trúc và Vai Trò Quan Trọng Trong Khớp Gối
🦾Để hiểu rõ mối liên hệ này, cần nắm được vai trò của từng bộ phận. Dây chằng chéo trước là một trong những dây chằng chính của khớp gối, có nhiệm vụ giữ cho xương chày (xương cẳng chân) không bị trượt ra trước so với xương đùi, đồng thời góp phần giữ vững khớp gối khi xoay.
🛡️Trong khi đó, sụn chêm là hai miếng sụn hình chữ C (sụn chêm trong và sụn chêm ngoài) nằm giữa xương đùi và xương chày. Chúng hoạt động như những chiếc “giảm xóc”, giúp phân tán lực tác động lên khớp gối, bôi trơn và tăng sự vững chắc cho khớp.
💥Cơ Chế Chấn Thương “Một Công Đôi Việc”
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến việc cả dây chằng chéo trước và sụn chêm cùng bị tổn thương là do chúng thường bị tác động bởi cùng một loại lực chấn thương mạnh và đột ngột. Các tình huống điển hình bao gồm:
🚶♂️Dừng hoặc đổi hướng đột ngột: Khi đang chạy ở tốc độ cao và đột ngột dừng lại hoặc chuyển hướng, một lực xoắn và trượt mạnh sẽ tác động lên khớp gối.
🏋️♂️Tiếp đất sai tư thế: Nhảy lên và tiếp đất trong tư thế không thuận lợi, khiến gối bị xoắn vặn.
🤼♂️Va chạm trực tiếp: Một lực tác động mạnh trực tiếp vào mặt trước hoặc bên ngoài của đầu gối, thường gặp trong các môn thể thao đối kháng như bóng đá.
Trong những khoảnh khắc này, lực tác động quá lớn và đột ngột có thể cùng lúc làm giãn, rách hoặc đứt hoàn toàn dây chằng chéo trước, đồng thời kẹp và xé rách sụn chêm đang nằm giữa hai đầu xương. Thống kê cho thấy có khoảng 50% các trường hợp chấn thương dây chằng chéo trước có kèm theo tổn thương sụn chêm.
⚠️Hậu Quả Của Sự Mất Vững: Tổn Thương Thứ Phát
Ngay cả khi sụn chêm không bị rách ngay tại thời điểm xảy ra chấn thương ban đầu, nguy cơ tổn thương vẫn rất cao nếu đứt dây chằng chéo trước không được điều trị.
💥Khi dây chằng chéo trước bị đứt, khớp gối sẽ trở nên “lỏng lẻo” (mất vững). Xương chày có xu hướng trượt ra trước một cách bất thường trong các hoạt động hàng ngày như đi lại, chạy, hoặc lên xuống cầu thang. Sự di chuyển bất thường này tạo ra các lực trượt và nén không đều lên sụn chêm.
🏞️Theo thời gian, áp lực bất thường này sẽ “mài mòn” và có thể gây rách sụn chêm. Đây được gọi là tổn thương thứ phát. Tình trạng lỏng gối kéo dài không chỉ làm tăng nguy cơ rách sụn chêm mà còn đẩy nhanh quá trình thoái hóa khớp, gây tổn thương sụn khớp và dẫn đến những cơn đau dai dẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động.
👉Vì vậy, việc đứt dây chằng chéo trước thường kéo theo rách sụn chêm là do sự kết hợp của cơ chế chấn thương ban đầu và tình trạng mất ổn định của khớp gối sau chấn thương. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thăm khám và điều trị sớm khi có các dấu hiệu chấn thương khớp gối để hạn chế tối đa các tổn thương đi kèm và ngăn ngừa các biến chứng lâu dài.
📍 Địa chỉ: 68B Nguyễn Văn Tiết, Lái Thiêu, Thuận An, BD
📞 Hotline: 096 232 7176 hoặc 096 320 3976
🌐 Đăng ký ngay tại: https://Bianclinic.com
