Tổng quan về thoái hoá khớp gối
Thoái hóa khớp gối là bệnh hay gặp, tần suất bệnh tăng theo độ tuổi bởi khớp gối là khớp gánh toàn bộ cơ thể và cũng là khớp hoạt động nhiều nhất. Vậy hiện nay những phương pháp nào có thể điều trị thoái hóa khớp gối, biện pháp nào có hiệu quả nhất, chúng ta cùng tìm hiểu.
Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị bào mòn, biến dạng, mất tính đàn hồi hoặc rách nứt, khiến xương trong khớp bị va chạm, chà sát gây ra các triệu chứng như sưng, đau, cứng khớp, hạn chế khả năng vận động.
Thực tế, khớp gối bị thoái hóa không thể phục hồi như cũ. Do đó, các phương pháp chữa thoái hóa khớp gối hiện nay chủ yếu tập trung vào các yếu tố sau:
- Giảm đau
- Làm chậm quá trình tiến triển của bệnh
- Phục hồi chức năng vận động của khớp gối
- Hạn chế cũng như ngăn ngừa khớp biến dạng
- Nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh
2. Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị thoái khớp gối, phù hợp với từng tình trạng bệnh khác nhau. Với những người mắc thoái hóa khớp gối ở thể nhẹ, bạn có thể uống thuốc và tự điều trị tại nhà.
Bạn có thể tham khảo thêm các phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối tại nhà như sau:
- Tích cực tập luyện các bài tập thể dục phù hợp với thể trạng của bệnh nhân thoái hóa khớp gối như: Tập yoga, đi bộ, bơi lội,…
- Tránh mang vác nặng hoặc làm việc quá sức.
- Kiểm soát chặt chẽ cân nặng của bản thân để tránh gây áp lực lên hệ thống dây chằng và xương khớp.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, đầy đủ chất, đặc biệt là các loại thực phẩm tốt cho xương khớp như: Canxi, glucosamine, omega-3, vitamin D, vitamin B,…
- Hạn chế sử dụng các chất có cồn, chất kích thích.
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh stress, căng thẳng.
- Sử dụng các biện pháp như chườm nóng, chườm lạnh, xoa bóp, massage, chân cứu,…
Khi tình trạng thoái hóa khớp gối đã trở nên nghiêm trọng, khớp bị biến dạng, bạn có thể sẽ phải áp dụng các biện pháp điều trị y khoa thì mới có thể cải thiện được những triệu chứng của căn bệnh này.
Một trong những yếu tố không thể thiếu khi chữa thoái hóa khớp gối là loại bỏ tình trạng đau nhức dai dẳng, khó chịu tại đây. Trong trường hợp này, người bệnh có thể tìm đến sự trợ giúp từ một số loại thuốc giảm đau, chẳng hạn như:
- Thuốc giảm đau không kê toa (OTC): paracetamol (acetaminophen), các thuốc giảm đau kháng viêm không steroids (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen…
- Thuốc giảm đau kê đơn: nếu người bệnh không đáp ứng tốt với các loại thuốc giảm đau OTC hoặc gặp nhiều tác dụng phụ khi dùng thuốc, bác sĩ có thể đề xuất một số loại thuốc đặc hiệu phù hợp hơn. Hiện nay, thuốc NSAIDs chọn lọc COX-2 thường được chỉ định với tác dụng giảm đau, kháng viêm tương tự thuốc NSAIDs truyền thống nhưng ít ảnh hưởng đến dạ dày và thận hơn.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc giảm đau dưới dạng kem hoặc gel bôi ngoài da bên cạnh đường uống. Các loại thuốc giảm đau tại chỗ này được cho là ít đem lại tác dụng phụ hơn, ví dụ như đau dạ dày, so với thuốc dạng uống.
Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh có thể áp dụng phương pháp vật lý trị liệu thoái hóa khớp gối như: Chườm nóng, điện xung, tia hồng ngoại, nắn chỉnh bằng tay, tập vật lý trị liệu… Phương pháp này được khuyến khích áp dụng thường xuyên để hạn chế việc lạm dụng thuốc.
Đối với trường hợp đau nhức khớp gối nghiêm trọng do thoái hóa, người bệnh có thể cần tiêm glucocorticoid hoặc corticosteroid trực tiếp vào khớp để giảm viêm, nhờ đó thuyên giảm tình trạng sưng cứng và đau nhức đầu gối. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp lâu dài vì đôi khi, steroid có thể góp phần bào mòn lớp sụn ở khớp gối.
PRP trong điều trị chấn thương thể thao là một chế phẩm máu có hàm lượng tiểu cầu cao gấp 2 – 8 lần so với lượng tiểu cầu trong máu bình thường. Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu vào khớp gối bị tổn hại do thoái hóa có thể kích thích quá trình chữa lành thương tổn tại đây, từ đó đem lại hiệu quả giảm đau cũng như hỗ trợ cải thiện chức năng hoạt động của khớp gối.
- Tiêm axit hyaluronic: cung cấp dịch giúp bôi trơn khớp gối, nhờ đó xoa dịu cơn đau và hỗ trợ khớp hoạt động.
- Tiêm tế bào gốc: chủ yếu sử dụng các yếu tố tăng trưởng và tế bào gốc từ tủy xương hoặc mô mỡ (adipose) để kích thích mô mới phát triển thay thế cho các mô khớp đã bị tổn thương.
Nếu tình trạng đau nhức khớp gối liên quan đến thoái hóa trở nên nghiêm trọng, đồng thời bệnh nhân không đáp ứng tốt với các liệu pháp điều trị bảo tồn như trên, phẫu thuật sẽ là lựa chọn cần thiết. Nhìn chung, các loại phẫu thuật thoái hóa khớp gối thường được áp dụng có thể kể đến như sau:
Nội soi khớp gối là kỹ thuật ngoại khoa hiện đại, có thể xem là bước tiến đột phá trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình. Khác với phương pháp phẫu thuật mở truyền thống, khi thực hiện phẫu thuật nội soi khớp gối, bác sĩ chỉ cần “mở đường” bằng một vết rạch nhỏ để đưa dụng cụ nội soi vào vùng tổn thương và tiến hành chữa trị với những hình ảnh bên trong khớp được cung cấp rõ ràng bằng các thiết bị chuyên dụng.
Mục đích của loại phẫu thuật này là loại bỏ những phần bị hư tổn ở khớp do thoái hóa, đồng thời tái tạo bề mặt khớp gối với khớp nhân tạo làm từ kim loại và một số vật liệu sinh học có chức năng tương tự khớp khỏe mạnh. Việc thay thế khớp này sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh đáng kể.
Mục đích của phẫu thuật đục xương chỉnh trục thay đổi trục sinh lý của chân bằng cách thêm hoặc loại bỏ một mảnh xương hình chêm ở xương chày hoặc xương đùi để thay đổi trọng tâm chịu lực của khớp gối, qua đó hỗ trợ ngăn chặn, làm chậm quá trình tổn thương khớp gối do thoái hóa. Thông thường, cách chữa trị này sẽ hữu ích với những trường hợp sau:
- Bệnh chỉ ảnh hưởng đến một bên xương của khớp
- Người bệnh dưới 60 tuổi và không bị béo phì
- Khớp bị thoái hóa chủ yếu do hoạt động quá mức hoặc đứng lâu trong thời gian dài
